Hypotheekachterstanden dalen: wat betekent dat voor jou als woningkoper?

Hypotheekachterstand daalt: wat betekent dat voor jou als koper?

Het aantal Nederlanders met een hypotheekachterstand is gedaald naar het laagste niveau in jaren. Volgens cijfers van het Bureau Krediet Registratie (BKR) hadden in juni 2025 nog ruim 30.000 mensen een achterstand van drie maanden of langer op hun hypotheek. In 2024 waren dat er nog bijna 35.000.

Deze daling is opvallend in een tijd van hoge woonlasten en economische onzekerheid. Maar wat zegt dit écht over de financiële gezondheid van woningbezitters? En wat kun jij hiermee als (toekomstige) koper?

Hypotheekachterstand: sinds 2017 structureel lager

De trend is duidelijk: het aantal mensen met een hypotheekachterstand neemt sinds 2017 af. Volgens BKR komt dat vooral door betere voorbereiding, bewustere keuzes en snellere hulp bij financiële problemen.

Dit is goed nieuws voor de woningmarkt als geheel. Minder betalingsproblemen betekent minder gedwongen verkopen, minder restschulden en meer stabiliteit.

Maar het zegt ook iets over wat werkt: mensen die hun hypotheek afstemmen op hun situatie, bouwen financiële veerkracht op.

Wie loopt het meeste risico op een hypotheekachterstand?

Niet iedereen heeft dezelfde kans op problemen. Uit de cijfers blijkt dat vooral mensen tussen de 41 en 60 jaar kwetsbaar zijn. In deze levensfase spelen vaak meerdere factoren tegelijk:

• Echtscheiding of relatiebreuk

• Verlies van inkomen door ziekte of ontslag

• Hogere lasten door opgroeiende kinderen

• Gebrek aan financiële buffer

Een hypotheekachterstand ontstaat meestal niet door onwil, maar door overmacht. Toch is voorkomen vaak mogelijk – met realistisch advies en een passende hypotheekstrategie.

Grote verschillen tussen gemeenten

Niet elke regio is gelijk. In gemeenten zoals Lelystad, Kerkrade en Pekela zijn relatief veel hypotheekachterstanden. In Rozendaal, Bunnik en Oostzaan daarentegen komen ze nauwelijks voor.

Hoe dat komt?

• Inkomens en werkgelegenheid

• Gezondheidssituatie van bewoners

• Ondersteuning door gemeenten

• Woningsamenstelling en woningwaardes

Dit onderstreept het belang van lokale context: waar je koopt, maakt verschil – ook voor je risico’s.

De belangrijkste oorzaken van betalingsproblemen

Een hypotheekachterstand ontstaat vaak na ingrijpende gebeurtenissen, zoals:

• Scheiding of uitkoop bij relatiebreuk

• Tijdelijke of langdurige werkloosheid

• Ziekte of arbeidsongeschiktheid

• Overlijden van een partner

Deze risico’s kun je niet altijd voorkomen. Maar je kunt ze wél opvangen – als je daar vooraf rekening mee houdt.

Hoe Nederland zich onderscheidt van andere landen

Terwijl in landen als Duitsland, Spanje en België het aantal hypotheekachterstanden toeneemt, daalt het in Nederland. De reden?

• NHG als vangnet bij restschulden

• Vroegtijdige signalering via geldverstrekkers

• Toegang tot financieel advies

• Strenge hypotheeknormen met meer bescherming

Dit systeem werkt – mits je er op tijd gebruik van maakt.

Wat jij als koper kunt leren van deze cijfers

Hypotheekachterstand voorkomen begint al vóór de aankoop. De cijfers tonen aan dat voorbereiding loont.

Belangrijke lessen:

• Laat je maximale maandlast berekenen op basis van realistische scenario’s

• Zorg voor financiële ruimte in je begroting voor onverwachte kosten

• Kies voor een hypotheekvorm die past bij jouw levensfase en buffer

• Maak gebruik van Nationale Hypotheek Garantie als het kan

En vooral: werk met een adviseur die meedenkt in scenario’s, niet alleen in rekenregels.

Gecertificeerd Koper: zekerheid vóór de sleuteloverdracht

Het traject naar een woning is vaak spannend. Juist daarom helpt het om een stap voor te zijn. Als Gecertificeerd Koper:

• Weet je wat je kunt lenen én dragen

• Heb je een plan voor financiële schokken

• Kun je onderbouwd bieden, met vertrouwen van de verkoper

• Vermijd je impulskeuzes die later tot problemen leiden

Het resultaat? Meer zekerheid, meer slagkracht, en minder kans op een hypotheekachterstand.

Veelgestelde vragen over hypotheekachterstand

1. Wanneer spreekt men van een hypotheekachterstand?
Als je drie maanden of langer je hypotheeklast niet betaalt, registreert BKR dit als achterstand.

2. Hoeveel mensen in Nederland hebben hiermee te maken?
In juni 2025 zijn het er nog ruim 30.000. Dat is een daling ten opzichte van bijna 35.000 in 2024.

3. Wie loopt het meeste risico?
Mensen tussen de 41 en 60 jaar, vaak vanwege scheiding, ziekte of werkloosheid.

4. Zijn er regionale verschillen?
Ja. In sommige gemeenten komen veel meer achterstanden voor dan in andere. De oorzaak ligt in inkomen, werkgelegenheid en ondersteuning.

5. Wat kan ik zelf doen om dit te voorkomen?
Kies een hypotheek die past bij je situatie. Houd rekening met toekomstige veranderingen en zorg voor een financiële buffer.

6. Wat doet NHG bij betalingsproblemen?
NHG kan onder voorwaarden restschuld kwijtschelden bij gedwongen verkoop. Ze helpen ook met begeleiding bij betalingsproblemen.

7. Waarom doet Nederland het beter dan andere landen?
Dankzij preventie, vangnetten, verplichte toetsing en breed toegankelijk advies.

8. Is drie maanden achterstand een serieus probleem?
Ja. Het kan leiden tot BKR-registratie, betalingsregelingen en in het ergste geval verkoop van de woning.

9. Wat leer ik over dit onderwerp bij Kopen met Kennis?
Je leert risico’s herkennen, maandlasten realistisch plannen en voorkomen dat financiële stress ontstaat.

10. Wat is een Gecertificeerd Koper?
Een woningkoper die is voorbereid met een complete hypotheekanalyse, risico-inschatting en strategie – erkend en aantrekkelijk voor verkopers.

Verklarende woordenlijst

Hypotheekachterstand – Situatie waarin iemand drie maanden of langer niet aan hypotheekverplichtingen voldoet.
BKR – Bureau Krediet Registratie. Houdt bij wie betalingsachterstanden heeft op leningen en hypotheken.
NHG – Nationale Hypotheek Garantie. Een vangnet dat bescherming biedt bij financiële problemen, mits aan voorwaarden voldaan is.
Gecertificeerd Koper – Een koper die via een officieel traject volledig voorbereid het biedproces ingaat, met bewezen financiële haalbaarheid en risicobeheersing.

Conclusie: de cijfers zijn hoopvol, maar voorbereiding blijft noodzakelijk

Het is bemoedigend dat steeds minder mensen te maken krijgen met een hypotheekachterstand. Maar het is géén garantie. Onverwachte gebeurtenissen kunnen elke woningbezitter raken.

Wie zich goed voorbereidt, komt minder snel in de problemen. Het Gecertificeerd Koper-traject helpt jou die voorbereiding te realiseren – met inzicht, strategie en realistische keuzes.

Persoonlijk advies nodig?

Wil je weten wat jouw financiële risico’s zijn bij het kopen van een woning? Of wil je jouw hypotheekkeuze toetsen aan realistische scenario’s? Neem dan contact op met Walter Nieuwendijk, financieel adviseur bij Financieel Fit en oprichter van Kopen met Kennis.

Voor meer informatie kun je een afspraak maken met de auteur. Je vindt de contactgegevens onder deze blog.